Lösemi bir kan kanseridir ve kan kanserleri, her yıl tüm yeni kanser teşhislerinin yaklaşık % 10’ununu oluşturur. Lösemi aynı zamanda çocuklarda ve gençlerde görülen ve her yıl yaklaşık 3 yeni vakayı temsil eden en yaygın kanserdir. Lösemi hastalarında 5 yıllık sağ kalım oranları 1960 yılından bu yana önemli ölçüde artmıştır ve son verilere göre yaklaşık % 63,7 lösemi hastası hayatta kalmaktadır. Fakat bu hastalığın tedavisinde belirti ve bulguların farkında olmak çok önemlidir.
Birçok kanserde olduğu gibi, lösemi genellikle erken evrelerinde asemptomatiktir. Ancak kan vücudunuzun her yerine aktığından, kan kanserleri hızla yayılıyor. Bu yüzden vücudunuza uyum sağlamanız ve özellikle çocuklarla nasıl hissettikleri konusunda diyalogda kalmak son derece önemlidir.
Farkındalık, sağlığınızı ve ailenizin korunmasını sağlamanın en iyi yollarından biridir. Görmezden gelemeyeceğiniz 7 önemli lösemi belirtisi, erken teşhis konusunda size çok yardımcı olacaktır. Tek başına bir belirti ilk başta sizin için bir şey ifade etmeyebilir, ancak belirtiler bir araya geldiğinde çok tehlikeli olabilir.
LÖSEMİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Dikkat etmeniz gereken lösemi belirtileri şu şekildedir;
Anemi ve İlişkili Belirtiler
Birçok lösemi türü erken evrelerde mutlaka semptomatik olmamakla birlikte, son aylarda bu semptomlardan bir veya daha fazlasının ortaya çıkıp çıkmadığını belirlemek için genel sağlığınızı izlemek önemlidir. Anemi, kanınızın tüm vücuda oksijen taşımak için yeterince sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin bulunmadığı bir durumdur. Sonuç olarak, hücreleriniz kan açlığı çekmeye başlayabilir. Anemi belirtileri yorgunluk, soluk cilt ve sıvı azlığı hissidir.
Kolayca Kanama veya Çürük
Kan kanseri olarak lösemi vücudunuzun kolay kanamasını tetikleyebilir. En küçük darbenin bile size çürük bıraktığını veya cildin altında küçük kan lekelerinin oluşmasına neden olduğunu tespit ederseniz, bu bir uyarı işaretidir. Lösemi ayrıca kanın idrarda veya dışkıda görünmesine, burun kanaması sıklığını artırmasına veya yemek yerken veya fırçalarken diş etlerinin kanamasına neden olabilir.
Enfeksiyonlara Duyarlılık
Daha önce birçok mevsimsel hatadan kaçınabilmenize rağmen, şu anda sağlıklı olduğunuzdan daha sık hastalanıyorsanız, lösemi olabilir. En sık olarak, düşük dereceli ateş, baş ağrısı, ağızda yaralar veya deri döküntüsü gibi semptomlar dahil olmak üzere boğaz ağrısına veya bronşiyal zatürreye neden olur, ancak eski mikroplar kanserli bir vücutta daha kolay tutulur.
Şişmiş Lenf Düğümleri
Lösemiden kaynaklanan şişmiş lenf bezleri genellikle boğazda, koltuk altlarında veya kasıklarda görülür. Bununla birlikte, lenf düğümleri de yaygın enfeksiyonlara ve hatta strese cevap olarak şişer. Yalnız, şişmiş lenf bezleri doğrudan lösemiye işaret etmez. Listemizde bulunan belirtilerden başka biriyle de karşılaşıyorsanız buna dikkat etmelisiniz.
İştahsızlık Ve Kilo Kaybı
Lösemi, sindirim sisteminize doğrudan saldırmasa da, ilişkili kanser hücreleri, bir vücudun gıdaları metabolize etme şeklini değiştirdiği bilinen maddeler üretir. Bu toksinler, istenmeyen kilo kaybına neden olan kronik bir iştahsızlığa yol açabilir.
Sol Alt Kaburga Altındaki Ağrı
Bazı kan kanseri formları, dalağı tahriş eder ve büyütür. Sol alt taraftaki kaburgaların altında ağrılı basınca neden olur. Büyümüş bir dalak da midenizde baskı yapabilir, yemek yememiş olduğunuzda bile kendinizi tpk hissetmenize neden olabilir ve daha önce bahsettiğimiz iştah kaybına katkıda bulunabilir.
Gece Terlemeleri
Gece terlemeleri, vücut ısınız bir anda yükseldiğinde oluşur ve vücudunuzu serinletmek için terleme tetiklenir. Çok fazla ısındığını fark etmeyebilirsiniz, ancak sırılsıklam pijamalar nedeniyle üşüdüğünüzde uyanacaksınız.
LÖSEMİ ÇEŞİTLERİ VE SINIFLAMALARI
Lösemi, saldırdığı beyaz kan hücrelerinin tipine göre tanımlanır. Lenfositik lösemi, kemik iliğinde lenfosit adı verilen belirli beyaz kan hücrelerinde görülür. Miyeloid lösemi, lenfositler yerine diğer beyaz kan hücrelerinde başlama eğilimindedir ve kırmızı kan hücrelerinde ve trombositlerde de ortaya çıkabilir.
Lösemi ayrıca kanserin ne kadar agresif bir şekilde büyüdüğüne bağlı olarak tanımlanmaktadır. Hiçbir yerden çıkıp çok hızlı büyüyünce, akut olarak tanımlanır. Fakat eğer hücreler büyüyüp yavaşça çoğalırlarsa, kanser kronik olarak tanımlanır.
Akut Miyeloid Lösemi (AML)
AML, akut löseminin en yaygın şeklidir. Kemik iliği, temelde olgunlaşmamış hücreler olan “patlama” denilen bir şey yaptığında olur. Sağlıklı kemik iliğinde, beyaz kan hücrelerine dönüşmek için patlamalar devam eder. Fakat AML ile hücreler olgunlaşmaz ve enfeksiyonlarla savaşamazlar. Aynı zamanda, kemik iliği sıklıkla hızlı bir şekilde yükselen ve sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin ve trombositlerin düzgün çalışması için gerekli olan boşluğu solmaya başlayan kanserli kırmızı kan hücrelerini ve trombositleri dışarı atmaya başlar.
Akut Lenfositik Lösemi (ALL)
ALL ile anormal beyaz kan hücreleri kemik iliğinde birikir ve fonksiyonel lenfositleri üretmek için gerekli olan sağlıklı hücreleri, uygun şekilde olgunlaşamayan kanserli hücrelerle değiştirir.
Bu anormal hücreler, kan dolaşımında vücutta taşınır, bu da beyin, lenf düğümleri, karaciğer ve testisler gibi diğer organları enfekte etmeye meyilli yapar. Bu lösemi şekli herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir, ancak en sık 15 yaşın altındaki veya 45 yaşın üzerindeki kişilerde bulunur.
Kronik Lenfositik Lösemi (CLL)
KLL fark edilmeden önce birkaç yıl boyunca devam edebilen yavaş büyüyen bir lösemi şeklidir. Kemik iliğindeki lenfositlerde başlar ve sonunda normal kan hücrelerini dışarı atar; bu da vücudun enfeksiyonlarla savaşmasını zorlaştırıır. CLL, lenf düğümlerine ve oradan dalak ve karaciğer dahil organlara yayılabilir.
Kronik Miyeloid Lösemi (KML)
KML, en azından ilk başta kronik veya yavaş büyüyen bir lösemidir. Kemik iliğinde kan oluşturan hücrelerin anormallikleri ile başlar ve zamanla bu kanserli hücreler kan dolaşımına ve vücudun etrafına girerler. Fakat KML yavaş başlayabilirken, herhangi bir organı etkileyebilecek akut bir forma kayabilir.
KML, Philadelphia kromozomu adı verilen anormal bir kromozom ile bilinen bir ilişkiye sahip olması bakımından da farklıdır. KML tanıları her tür löseminin % 10-15’ini oluşturur ve yaşlılara saldırma eğilimindedir. İlk tanı için yaş ortalaması 67’dir.
SONUÇ
Tanımladığımız lösemi belirtileri erken belirtilerdir ve nispeten hafiftir, ancak çok yüksek bir beyaz kan hücresi sayısı olan daha ileri lösemi belirtileri, kulakların çınlamasına, felce veya zihinsel durumdaki önemli değişikliklere neden olabilir.
Açıkladığımız semptomların bir şeklini tespit ederseniz, lütfen doktorunuzu mümkün olduğunca çabuk ziyaret edin. Panik yapmayın, çünkü bu sorunların birçok olası nedeni vardır, ancak başarılı tedavi için en iyi şansınızın erken teşhis ile geldiğini unutmayın.
Referanslar: hhdresearch.org